عفونت‌های باکتریایی دهانی، از جمله پوسیدگی ثانویه، بیماری‌های لثه و التهاب مجاور کاشتنی، از چالش‌های اصلی در دندانپزشکی مدرن محسوب می‌شوند که اغلب منجر به شکست درمان و افزایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی می‌گردند. توسعه نانومواد دندانپزشکی هوشمند با خواص آنتی‌باکتریال، رویکردی نوین و امیدوارکننده را ارائه می‌دهد. ساختار این نانومواد شامل ترکیبات متنوعی نظیر نانوذرات فلزی و نانوکامپوزیت‌های پلیمری حاوی عوامل ضدمیکروبی است. مکانیزم‌های ضدمیکروبی شامل آسیب مستقیم به غشاء سلولی باکتری‌ها، اختلال در سنتز ژنوم سلولی و پروتئین‌ها، و تولید گونه‌های فعال اکسیژن است که به طور مؤثر منجر به مرگ سلولی باکتری می‌گردد. جنبه “هوشمندی” این نانومواد از توانایی آن‌ها در پاسخگویی به محرک‌های محیطی خاص (نظیر تغییرات pH در محیط‌های عفونی اسیدی، حضور آنزیم‌های باکتریایی یا دما) برای آزادسازی هدفمند عوامل ضدمیکروبی ناشی می‌شود. این ویژگی امکان درمان‌های دقیق‌تر و کاهش سمیت بر روی سلول‌های میزبان را فراهم می‌آورد. کاربردهای این نانومواد در دندانپزشکی گسترده است . با این حال، پیشرفت‌های اخیر نشان می‌دهد که نانومواد دندانپزشکی هوشمند آنتی‌باکتریال نقش محوری در آینده سلامت دهان ایفا خواهند کرد. این مقاله به بررسی ساختار، مکانیزم‌های عملکرد ضدمیکروبی، ویژگی‌های هوشمند و کاربردهای بالینی این نانومواد می‌پردازد.

نانومواد هوشمند بیوفیلم ایمپلنت دندانی پوسیدگی ثانویه مقاومت آنتی‌بیوتیکی.